Chemsex ส่งผลต่อสุขภาพร่างกาย และจิตใจอย่างไร?

ในช่วงทศวรรษที่ผ่านมา วัฒนธรรม Chemsex หรือการมีเพศสัมพันธ์ร่วมกับการใช้สารเสพติดได้กลายเป็นปรากฏการณ์ที่พูดถึงอย่างกว้างขวาง โดยเฉพาะในกลุ่มชายที่มีเพศสัมพันธ์กับชาย (MSM) ในเมืองใหญ่ทั่วโลก รวมถึงประเทศไทย Chemsex ไม่ใช่เพียงเรื่องของพฤติกรรมทางเพศเท่านั้น แต่ยังเป็นเรื่องของสุขภาพกาย สุขภาพจิต และสังคมที่ซับซ้อน ซึ่งเกี่ยวข้องกับการเสพติด โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ และความทุกข์ทางใจในระยะยาว

Chemsex คืออะไร?

Chemsex มาจากคำว่า Chemical + Sex หมายถึง การมีเพศสัมพันธ์ที่เกี่ยวข้องกับการใช้สารกระตุ้นประสาทบางประเภทเพื่อเพิ่มความสุขทางเพศ ลดความวิตก หรือทำให้มีเซ็กส์ได้นานขึ้น โดยทั่วไป สารเสพติดที่ใช้ในการทำ Chemsex ได้แก่:

• Methamphetamine (ไอซ์ หรือ ยาไอซ์) : ทำให้รู้สึกตื่นตัว มีพลัง และเซ็กส์ได้นาน
• GHB/GBL : ให้ความรู้สึกผ่อนคลาย คล้ายเมาแอลกอฮอล์แบบรุนแรง
• Mephedrone : เพิ่มความต้องการทางเพศ
  Ketamine : ช่วยลดความรู้สึกเจ็บหรือทำให้ลืมความทรงจำระหว่างมีเซ็กส์

กิจกรรม Chemsex มักเกิดขึ้นในปาร์ตี้ ที่เรียกว่า เซ็กส์ปาร์ตี้ หรือ ยาและเซ็กส์ ที่ผู้เข้าร่วมจะเสพยา และมีเซ็กส์แบบกลุ่มอย่างต่อเนื่องหลายชั่วโมงหรือเป็นวัน ซึ่งอาจมีหลายคู่ หลายรอบ และมักไม่ใช้ถุงยางอนามัย

ทำไมคนบางกลุ่มถึงเข้าสู่วงจร Chemsex?

แม้ Chemsex จะมีความเสี่ยง แต่ผู้เข้าร่วมหลายคนกลับรู้สึกว่ามีอิสระ และได้ปลดปล่อยตัวตน การเสพยาในบริบทของเซ็กส์อาจให้ความรู้สึกมั่นใจ เซ็กซี่ และลดความอาย บางคนที่มีปมในอดีต หรือมีปัญหาสุขภาพจิต เช่น ซึมเศร้า PTSD หรือการถูกเลือกปฏิบัติจากสังคม ก็ใช้ Chemsex เป็นช่องทางหลีกหนี

แรงจูงใจที่พบบ่อย ได้แก่

• ต้องการเปิดรับเพศสัมพันธ์แบบไม่มีข้อจำกัด
• หนีความเหงา ความเครียด หรือความกดดันในชีวิตจริง
• ต้องการเป็นที่ยอมรับจากกลุ่ม LGBTQ+
• แสวงหาความตื่นเต้นใหม่ ๆ
• เสพติดความรู้สึกทางเพศที่เกิดจากการใช้ยา

แม้จุดเริ่มต้นอาจดูเหมือนแค่ลอง หรือแค่สนุก แต่ผู้เข้าร่วมจำนวนไม่น้อยกลายเป็นผู้ติดสาร และเข้าสู่ภาวะพึ่งพิงทั้งทางกาย และใจ

Chemsex ส่งผลต่อสุขภาพร่างกายอย่างไร?

• เสี่ยงสูงต่อโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ การมีเพศสัมพันธ์แบบไม่ใช้ถุงยางอนามัย บวกกับการเปลี่ยนคู่นอนบ่อย และการมีเซ็กส์แบบกลุ่มทำให้เพิ่มความเสี่ยงต่อการติดโรค เช่น
  • เอชไอวี (HIV)
  • ซิฟิลิส
  • หนองใน หนองในเทียม
  • เริม
  • ไวรัสตับอักเสบ B และ C
  • ฝีดาษลิง (mpox)
  • ผู้เข้าร่วม Chemsex บางคนอาจละเลยการตรวจโรค เพราะรู้สึกอับอายหรือกลัวความจริง ทำให้การแพร่เชื้อยังคงเกิดขึ้นอย่างเงียบ ๆ
• การใช้ยาแบบเสี่ยง (Injecting / Slamming) บางคนใช้เข็มฉีดยา (Slamming) ซึ่งเพิ่มความเสี่ยงการติดเชื้อในกระแสเลือด เช่น
  • HIV (ผ่านเข็มใช้ซ้ำ)
  • ไวรัสตับอักเสบ C
  • การติดเชื้อแบคทีเรียที่หัวใจ และหลอดเลือด
  • ฝีหนองบริเวณที่ฉีด
    การแบ่งปันเข็มกัน หรือการไม่ฆ่าเชื้ออย่างถูกวิธี กลายเป็นปัญหาใหญ่ในชุมชน MSM ที่ทำ Chemsex เป็นประจำ
• ผลข้างเคียงของสารกระตุ้น สารที่ใช้ในการทำ Chemsex ล้วนมีผลต่อระบบประสาท และร่างกาย
  • Methamphetamine: หัวใจเต้นเร็ว ความดันสูง เหงื่อออกมาก ไม่หลับ
  • GHB: เกิดภาวะหยุดหายใจเฉียบพลัน (ถ้าเกินขนาด)
  • Ketamine: ทำลายเยื่อบุทางเดินปัสสาวะ
  • Mephedrone: ทำให้หัวใจวายหรือชัก
  • ผู้ใช้บางคนอาจใช้ยาหลายชนิดร่วมกัน (polydrug use) ซึ่งเพิ่มโอกาสเสียชีวิตจาก overdose

Chemsex ส่งผลต่อสุขภาพจิตอย่างไร?

• วงจรความรู้สึกผิด-ซ้ำเติม หลังจากมี Chemsex ผู้ใช้จำนวนมากรู้สึกผิด รู้สึกละอาย หรือแม้แต่เกลียดตัวเอง เพราะ
  • ไม่ได้ตั้งใจจะมีเซ็กส์แบบนั้น
  • รู้สึกว่าสูญเสียการควบคุม
  • รู้สึกถูกใช้งานโดยไม่ยินยอมจริง
  • เกิดพฤติกรรมที่ตนเองรับไม่ได้ เช่น ไม่ยินยอมให้ถ่ายคลิปแต่ถูกบังคับ
  • วงจรนี้นำไปสู่ความเศร้า วิตกกังวล และในที่สุดอาจพัฒนาเป็นโรคซึมเศร้า
• อาการเสพติดสาร (Addiction) สารที่ใช้ใน Chemsex มีฤทธิ์รุนแรง และสามารถทำให้เกิดการพึ่งพิงทั้งทางกาย และใจ
  • ต้องใช้ยาเพื่อมีอารมณ์ทางเพศ
  • ไม่สามารถมีเซ็กส์ได้หากไม่ใช้ยา
  • หมกมุ่นกับเซ็กส์ และการเสพยา
  • ใช้เงินจำนวนมากในการซื้อยา และจัดปาร์ตี้
  • ผู้ที่ติด Chemsex มักไม่ยอมรับว่าตนเองติด และปฏิเสธการขอความช่วยเหลือ
• การสูญเสียตัวตน และสัมพันธ์ที่แท้จริง ในระยะยาว Chemsex อาจส่งผลให้ผู้ใช้
  • ห่างเหินจากครอบครัวและเพื่อนฝูง
  • ลดความสามารถในการสร้างสัมพันธ์แบบโรแมนติกที่ไม่เกี่ยวกับยา
  • รู้สึกว่าตัวเอง “มีค่า” แค่ตอนอยู่ในปาร์ตี้
  • ความรู้สึกโดดเดี่ยวและไร้คุณค่าเหล่านี้ทำให้เกิดความเสี่ยงสูงต่อการฆ่าตัวตาย

แนวทางดูแล ฟื้นฟู และป้องกัน

• การขอความช่วยเหลือ
  • ติดต่อสายด่วนสุขภาพจิต 1323
  • ปรึกษาศูนย์สุขภาพที่เปิดรับกลุ่ม LGBTQ+ อย่างเป็นมิตร
  • เข้าร่วมกลุ่มบำบัดผู้ติดสารเสพติด
  • ตรวจโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ อย่างสม่ำเสมอ พร้อมรับคำปรึกษา
    
• การป้องกัน
  • ใช้ถุงยางอนามัย และเจลหล่อลื่นทุกครั้ง
  • หลีกเลี่ยงการใช้เข็มร่วมกับผู้อื่น
  • เข้ารับ PrEP หรือ PEP เพื่อป้องกันเอชไอวี
  • วางแผนล่วงหน้า ถ้ามีความเสี่ยงว่าจะเข้าปาร์ตี้
  • สื่อสารกับเพื่อน กลุ่มสนับสนุน หรือคู่ขาอย่างเปิดใจ

อ่านบทความอื่นๆ เพิ่มเติม

• เลือกให้ชัวร์ ป้องกันให้ตรงจุด หยุดเอชไอวีได้จริง
• Doxy-PEP จำเป็นแค่ไหนสำหรับกลุ่มเสี่ยงต่อโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์?

Chemsex ไม่ใช่แค่พฤติกรรมเสี่ยง แต่เป็นประเด็นที่เชื่อมโยงระหว่างสุขภาพกาย สุขภาพจิต และสังคม เป็นเรื่องที่ต้องรับฟัง เข้าใจ และให้ความช่วยเหลือโดยไม่ตัดสิน การรู้เท่าทันสารเสพติด การตรวจโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ อย่างสม่ำเสมอ และการมีพื้นที่ปลอดภัยทางใจ คือเครื่องมือสำคัญที่ช่วยให้คนที่เคยอยู่ในวงจร Chemsex กลับคืนสู่ชีวิตที่มีสุขภาพดีทั้งกาย และใจได้อีกครั้ง

เอกสารอ้างอิง

• Buddy+. Chemsex อย่างไร? ให้ห่างไกลจากโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์. ข้อมูลเกี่ยวกับความเสี่ยงทางสุขภาพจาก Chemsex และแนวทางป้องกัน. [ออนไลน์] เข้าถึงได้จาก https://buddyplus.org/chemsex-อย่างไรให้ห่างไกล
• Caremat Foundation. Chemsex กับสิ่งที่ต้องคำนึง. แหล่งข้อมูลให้ความรู้เรื่อง Chemsex และผลกระทบในกลุ่ม LGBTQ+. [ออนไลน์] เข้าถึงได้จาก https://www.caremat.org/chemsex-กับสิ่งที่ต้องคำนึง/
• Talking Drugs. We Need to Talk About Chemsex. การวิเคราะห์ผลกระทบของ Chemsex ในระดับสังคมและสุขภาพ. [ออนไลน์] เข้าถึงได้จาก https://www.talkingdrugs.org/th/we-need-to-talk-about-chemsex/
  literature. รายงานการทบทวนวรรณกรรมเกี่ยวกับ Chemsex ในอังกฤษ. [ออนไลน์] เข้าถึงได้จาก 
• Edmundson, C. et al. Sexualised drug use in the United Kingdom (UK): A review of the https://doi.org/10.1016/j.drugpo.2018.02.002
• McCall, H., Adams, N., Mason, D., & Willis, J. What is chemsex and why does it matter? รายงานจาก BMJ อธิบายปรากฏการณ์ Chemsex และผลกระทบ. [ออนไลน์] เข้าถึงได้จาก https://www.bmj.com/content/351/bmj.h5790